Na czym polega barwienie reaktywne?
W dzisiejszych czasach sięga się po coraz ciekawsze i bardziej innowacyjne rozwiązania, dzięki którym możliwe będzie stworzenie nietuzinkowych, oryginalnych ubrań. Jednym z nich jest barwienie reaktywne ciuchów, które pozwala uzyskać satysfakcjonujące efekty. Chcesz dowiedzieć się, czym jest barwienie, w tym barwienie reaktywne? Zastanawiasz się, jak wygląda cały ten proces? Zapraszamy do lektury!
W dzisiejszych czasach sięga się po coraz ciekawsze i bardziej innowacyjne rozwiązania, dzięki którym możliwe będzie stworzenie nietuzinkowych, oryginalnych ubrań. Jednym z nich jest barwienie reaktywne ciuchów, które pozwala uzyskać satysfakcjonujące efekty. Chcesz dowiedzieć się, czym jest barwienie, w tym barwienie reaktywne? Zastanawiasz się, jak wygląda cały ten proces? Zapraszamy do lektury!
Barwienie tkanin – czym jest i na czym polega?
Na wstępie warto dowiedzieć się, czym w ogóle jest barwienie tkanin i jakie barwniki wykorzystuje się podczas różnych jego metod. Barwienie tkanin i dzianin to w skrócie proces nadawania nowych form za pomocą barwników, a jego przebieg zdeterminowany jest rodzajem włókna oraz późniejszego wykorzystania samego materiału. Do najpopularniejszych metod barwienia należy zaliczyć:
- Barwienie bezpośrednie tkanin – do jego wykonania niezbędne są barwniki bezpośrednie. Jest to metoda rekomendowana do różnego rodzaju włókien celulozowych, a same barwniki utrwalane są na tkaninie podczas barwienia. Barwienie w ten sposób jest bardzo proste i często jest możliwe nawet w domowych warunkach. Warto jednak pamiętać, że trwałość takiego barwienia jest dość krótka, a kolory bardzo szybko blakną.
- Barwienie pigmentowe tkanin – do jego wykonania wykorzystuje się barwniki kadziowe. Barwniki te w postaci pigmentu w wodzie tworzą charakterystyczną, dyspergowaną zawiesinę.
- Barwienie reaktywne tkanin – do jego wykonania stosuje się barwniki mające zdolność wytworzenia trwałego chemicznego wiązania się z włóknami, co jest zasługą cząsteczek reaktywnych. Jest to metoda na szeroką skalę wykorzystywana do włókien celulozowych, a także do jedwabiu oraz wełny. Uzyskane kolory oraz wybarwienia są trwałe, żywe i posiadają wysoką odporność na pranie.
Barwienie reaktywne ciuchów – historia powstania i specyfika barwników
Barwienie reaktywne ciuchów jest metodą, która dziś jest szeroko stosowana w przemyśle tekstylnych. Warto zaznaczyć jednak, że wykonanie tego typu barwienia jest możliwe także w warunkach domowych. Jak już wiesz, dzięki temu procesowi nawet częste pranie nie jest w stanie zniszczyć powstałego w ten sposób nadruku czy barwienia. Można cieszyć się oryginalnym, intensywnym kolorem przez długi czas. Dlaczego się tak dzieje? W wyniku procesu barwnik łączy się bezpośrednio z włóknem, co powoduje powstanie wiązania kowalencyjnego. Warto wiedzieć, że sam pomysł otrzymania wysokiej trwałości i odporności na wilgoć farbowanej bawełny właśnie tą metodą, czyli za pomocą trwałego wiązania, znany jest już od wielu lat. Brak popularności tego sposobu wynikał z faktu, że w początkowych próbach uzyskania odporności (w latach 20. XX wieku) warunki, w jakich proces ten się odbywał, były tak bezwzględne i radykalne, że włókna uległy degradacji. Zrezygnowano więc z barwienia reaktywnego ciuchów na większą skalę. Dodatkowo obecne wówczas na rynku barwniki były wystarczające i nie było konieczności dalszych, intensywnych badań. Powstałe produkty z kolei przez lata były stosowane do barwienia bezpośredniego.
Dopiero w 1953 roku dwóm brytyjskim chemikom udało się wykorzystać pełny potencjał tej substancji i udowodnili, że możliwe jest barwienie bawełny w łagodnych warunkach alkalicznych (bez zepsucia włókien) właśnie barwnikami z grupami dichlorotriazynylowymi. Są to dziś znane barwniki reaktywne, które bardzo szybko od tego czasu zyskiwały na popularności i do dziś uznawane są za jedną z najważniejszych grup barwników, które opracowane zostały w XX wieku. Obecnie spełniają jedną z kluczowych funkcji wśród szerokiego grona różnorodnych środków barwiących wykorzystywanych do barwienia włókien celulozowych. Co więcej, barwniki reaktywne, a co za tym idzie także barwienie reaktywne ciuchów, stale są udoskonalane. Głównym celem jest spełnienie przez barwniki obowiązujących wymogów ekologicznych. Obecne barwniki nie szkodzą środowisku naturalnemu, a samo zagrożenie jest na poziomie minimalnym.
Barwienie reaktywne ciuchów – na czym polega?
Sam proces barwienia reaktywnego ciuchów nie jest skomplikowany, jednak musi posiadać kilka cech. Przede wszystkim barwienie powinno się odbyć w środowisku obojętnym lub alkalicznym. Całość procesu trwa około jedną godzinę. W tym czasie barwnik wnika w głąb włókien, tworząc wiązanie kowalencyjne. Ważne jest, by w pewnym momencie sprawdzić stan równowagi pomiędzy samym stężeniem barwnika w kąpieli i na włóknie. Celem jest osiągnięcie optymalnej równowagi, kiedy to wysoce rekomendowane jest zastosowanie silnych alkaliów, dzięki czemu powstanie środowisko sprzyjające zabarwieniu włókna w ramach procesu wysalania. Dodatkowo dobrze jest do barwienia wykorzystać także węglan sodu, który znacznie zmiękczy wodę i wzmocni rozpuszczalność samego barwnika.
Następny krok rozpoczyna się poprzez dodanie soli, która także ma duży wpływ na poziom barwienia zastosowanych włókien. Gdy sól została już dodana, kąpiel powinna trwać jeszcze kilka lub kilkanaście minut. Kolejnym etapem jest podgrzanie uzyskanej kąpieli do temperatury optymalnej dla rodzaju konkretnego barwnika reaktywnego. Po uzyskaniu właściwej temperatury konieczne jest dodanie sody. Soda jest wręcz niezbędnym elementem w przypadku barwników reaktywnych, gdyż pozwala na zalkalizowanie środowiska powstałej reakcji. To właśnie soda, dzięki podniesieniu pH całej kąpieli, zapoczątkowuje fundamentalny proces łączenia barwnika z włóknem.
Ostatnim etapem barwienia reaktywnego ciuchów jest poddanie materiału płukaniu i praniu. Jest to obligatoryjny element procesu, gdyż w ten sposób cały barwnik, który nie połączył się chemicznie z włóknem, zostanie usunięty.
Barwienie reaktywne ciuchów – rozwiązanie dające szereg możliwości
Proces barwienia reaktywnego ciuchów to w skrócie kolejna metoda druku cyfrowego, która jest możliwa do wykorzystania na większej i szerszej grupie materiałów. Barwienie jedwabiu, wełny czy nawet włókien celulozowych jeszcze nie było tak dostępne i trwałe. Dziś niemal każdy chromogen, czyli część cząsteczki barwnika, można przekonstruować na barwnik reaktywny. W gruncie rzeczy wprowadzenie tego typu barwienia nie tylko pozwoliło przezwyciężyć niedoskonałości tradycyjnych metod barwienia bawełny czy innych materiałów, ale także w dużej mierze powiększyło gamę kolorów i samych typów barwników.